Hoe begin je aan een haalbaarheidsstudie? In 5 stappen.
Droom je om een zaak te starten, wil je gaan ondernemen, eventueel zelfs met internationale aspiraties? Of heb je jouw job verloren en denk je dat zelfstandig worden het nieuwe pad wordt.
Wat de reden ook is, goed voorbereid is half gewonnen.
Eén van de kern taken die je, naar onze mening, voldoende tijd moet aan spenderen is de haalbaarheidsstudie. Kan je jouw idee omzetten naar een rendabele zaak of onderneming? Vanaf wanneer wordt je rendabel en kan je deze periode van verlies overbruggen?
Hoe begin je nu aan zo’n haalbaarheidsstudie? In 5 stappen:
- Investeringen
- Financiering
- Vaste kosten
- Omzet
- Variabele kosten
Dit is de methodiek die we bij House of Financial Partners volgen en ikzelf, Katrijn Messiaen, ook aanleer aan de studenten bij Syntra die een traject business planning volgen.
Het gemakkelijke luik…
1. Investeringen
In dit luik breng je in kaart wat je allemaal zal moeten aanschaffen. Moet je een bureel inrichten en computer materiaal aanschaffen? Moet je machines kopen voor jouw zaak en tot slot moet je een wagen of gebouw aanschaffen?
Dit kan je relatief snel in kaart brengen, met wat opzoekwerk op het internet zal je al tot een realistisch prijskaartje komen.
Het moeilijke luik…
2. Financiering
Als je beschikt over een mooie bankrekening en of je hebt niet veel investeringen, stel enkel een laptop, dan ben je heel snel rond met deze ronde.
Meestal is het omgekeerd, je hebt niet noodzakelijk die rijk gevulde bankrekening en de investeringen die je wil doen vertegenwoordigen een groter bedrag dan dat jou bankrekening kan trekken.
Dan moet je op zoek gaan naar financiering. Hier zijn verschillende stappen mogelijk, van een win-winlening, via verschillende bankfinancieringen (lees leningen) tot het aantrekken van investeerders.
Voor deze laatste twee, bankfinanciering of investeerders, zal je sowieso een gedegen financieel plan en geprojecteerde resultatenrekening moeten voorleggen. Het werk die je nu verricht is niet alleen belangrijk voor jezelf, ook voor externe partijen indien ze centen moeten toestoppen.
Een belangrijk luik in jouw financieringsplan is dat je er rekening moet mee houden dat je de eerste jaren zal moeten zien door te spartelen, ook financieel. En dat brengt mij naadloos bij de boosdoener.
3. Vaste kosten
Wat zijn vaste kosten? Bij House of Financial Partners hanteren we een éénvoudige stelregel: alle kosten die doorlopen ongeacht of je omzet realiseert of niet.
Of je nu een maand veel verkoop hebt of absoluut niets, jouw verzekeringen, jouw internetabonnement, elektriciteit, gas en water zal je moeten blijven betalen. Denk hier ook aan jouw loon en of het loon van medewerkers.
Dit is een ander paar mouwen om juist in kaart te brengen. Keer op keer zien we in financiële plannen, die we ontvangen om te evalueren, dat er een pak kosten wordt vergeten.
Autokosten, gebouwkosten, kantoorkosten en allerlei software die je zal moeten kopen of huren. Maar er zijn ook externe partijen zoals occasioneel een advocaat, notaris, … En dan hebben we het nog niet over jouw marketing kosten hebben. Heel vaak worden deze kosten ferm onderschat.
En tot slot zijn er nog allerlei belastingen die je dient te betalen zoals sociale bijdragen en winstbelasting, maar denk hier ook aan gemeente- en provinciebelastingen of iets als SABAM.
Wij lossen dit eenvoudig op, we hebben al zoveel financiële plannen gemaakt dat we een geanonimiseerd plan naast het jouwe kunnen leggen om jouw cijfers realistisch bij te sturen.
Het grote werk…
4. Omzet
Nu zijn we aan het moeilijkste luik van jouw haalbaarheidsstudie aangekomen. Hoe groot is de marktvraag, welk stuk kan jij ervan innemen en welke prijs reken je hiervoor aan.
Het is een blog op zichzelf. Maar hieronder toch de essentie.
Er zijn twee grote stromingen om dit in kaart te brengen. Heb je een afgebakende capaciteit, dan bereken je hoeveel je maximaal kan presteren. Neem dan aan dat je 2 jaar zal nodig hebben om aan maximum capaciteit te raken. Je kan de omzet opbouwen van 0 tot maximum over 24 maanden.
De andere stroming is dat je start vanuit de markt. Deze is eigenlijk de betere oefening om te maken, want je kan meteen peilen of er interesse is in jouw idee, hoe groot de interesse is, wil men betalen voor jouw idee en zo ja: hoeveel? Met deze informatie in de hand kan je jouw toekomstige inkomsten gaan simuleren. Je maakt aannames die realistisch zijn, gezien je een bevraging hebt gedaan.
Hier heb je meteen al een eerste haalbaarheidsstudie, is er vraag naar jouw aanbod?
5. Variabele kosten
Wat zijn variabele kosten. Bij House of Financial Partners hanteren we de stelregel dat dit alle kosten zijn die 1 op 1 gelinkt zijn aan jouw omzet. De verf voor de schilder, de producten op jouw webshop.
Hier kan je letterlijk product per product gaan op lijsten en de kost gaan optellen van het aantal producten die je gaat aankopen. Verstandig is om hier ook rekening te houden met producten die je niet zal kunnen verkopen. Verspilling van verf of producten die niet aanslaan op jouw webshop.
Je kan het ook iets gemakkelijker maken. Zoals wij het ook aanpakken, bereken je het percentage van jouw omzet dat naar variabele kosten zal gaan. In dit percentage zit over-stock of verspilling mee in vervat. Vaak kan je op het internet een inschatting van dit percentage vinden.
En nu jouw conclusie
De kat uit de mouw, heb je een rendabel concept te pakken? Ja of Nee?
Het is niet meer dan normaal dat je het eerste jaar, of zelfs de eerste twee jaar, niet winstgevend bent. Maar langer dat twee jaar is een probleem.
Hoe ga je hier nu mee aan de slag? Je gaat terug door de stappen 1 tot 5 en gaat kritisch na of je een uitgave / investering nu moet doen, of kan je deze wat uitstellen? Omgekeerd kan het zijn dat je meer kosten moet plannen, specifiek rond marketing en sales, zodat jouw omzet sneller kan gaan groeien.
En nog een gouden tip, overloop het plan met jouw boekhouder of accountant. Als deze, net als ons veel, ervaring heeft met startups zal hij jouw plan nog kunnen bijsturen vanuit zijn of haar ervaring. Maar hij of zij zal nog iets doen, nl. je uitleggen hoe de fiscaliteit in elkaar zit. Hoe zit dat met sociale bijdragen bijvoorbeeld. Hoeveel moet ik opzij houden om alle belastingen te kunnen betalen.
Hoeveel keer hoor je niet dat een starter in het derde jaar ermee stopt? Dit heeft vaak met die sociale bijdragen te maken.
Ziezo, veel succes met het opmaken van jouw haalbaarheidsstudie.
Heb je nog bijkomende vragen, aarzel niet om ons te contacteren op hello@hofp.be
Katrijn Messiaen